Miodunka Plamista - Pulmonaria officinalis

Jest byliną z rodziny szorstkolistnych, występująca w południowej i środkowej Europie. Do celów leczniczych zbiera się od marca do maja górne kwitnące części pędów wraz z liśćmi odziomkowymi. Suszy się w temperaturze do 35 stopni C. Otrzymuje się ziele miodunki plamistej - Herba Pulmonariae.
W surowcu wystepuje krzemionka częściowo rozpuszczalna w wodzie, garbniki, alantoiny, saponina, flawonoidy, kwasy organiczne, związki śluzowe i sole mineralne.
Wyciągi z ziela wywierają korzystne działanie na błony śluzowe dróg oddechowych. Przyspieszają zabliźnianie uszkodzonej tkanki płucnej oraz zwapnienie ognisk gruźliczych. Dzięki obecności alantoiny oraz krzemionki ziele to zmniejsza stany zapalne i zwiększa odporność pęcherzyków płucnych na działanie szkodliwych substancji lotnych i pyłów. Saponina i śluz ziela pobudzają ruch nabłonka rzęskowego, wyzwalając odruch wykrztuśny i ułatwiając upłynnianie i usuwanie wydzieliny zalegającej w górnych drogach oddechowych. Garbniki zaś zwężają nadmierne rozszerzone włosowate naczynia krwionośne, zmniejszają stany zapalne błony śluzowe jamy ustnej i gardła oraz hamują rozwój drobnoustrojów.
W zalecanych dawkach przetwory z ziela nie wywierają szkodliwego działania. Większe dawki odwaru powodują krótkotrwałe zaparcia a ponadto nieznacznie wzmagają wydalanie moczu.
Przetwory z tego ziela stanowić mogą lek pomocniczy w chorobach płuc, zwłaszcza w gruźlicy a także przy uszkodzeniu tkanki płucnej przez różnego typu pyły czy związki lotne. Zaleca się je także przy stosowaniu dużych dawek leków przeciwgruźliczych i salicylanów, uszkadzających błonę śluzową żołądka, antybiotyków niekorzystnie wpływających na błony śluzowe płuc i dróg moczowych oraz w zapaleniu miedniczek nerkowych i pęcherza.

Przetwory

Odwar z ziela: dwie łyżki ziela zalewamy dwiema szklankami wody ciepłej. Ogrzewamy do wrzenia i łagodnie gotujemy 10 min. pod przykryciem. Odstawiamy na 5 min i przecedzamy wlewając do termosu. Pijemy 1/3 do 2/3 szklanki kilka razy dziennie po posiłkach. Odwar posiada posiada wyżej wymienione właściwości działania.

Zioła wykrztuśne: zmieszać po 20 g ziela miodunki, ziela bluszczyka kurdybanka, ziela krwawnika oraz liści podbiału. Zalewamy dwie łyżki ziół 2 1/2 szklanki wody gorącej, ogrzewamy do wrzenia i gotujemy łagodnie pod przykryciem 5-10 min. Odstawiamy na 15 min i następnie przecedzamy. Pijemy małymi łykami 1/2 - 2/3 szklanki 3-4 razy dziennie między posiłkami przy kaszlu, zapaleniu gardła oraz chrypce.

Zioła płucne: należy zmieszać po 25 g ziela miodunki, skrzypu, poziewnika, rdestu ptasiego i liści babki. Zalewamy jedna łyżkę mieszanki dwiema szklankami wody zimnej, ogrzewamy do wrzenia i gotujemy łagodnie pod przykryciem 15 min. Odstawiamy na kolejne 15 min i przecedzamy. Pijemy 2-3 razy dziennie po 1/2 szklanki między posiłkami jako środek pomocniczy w różnych postaciach gruźlicy oraz zmniejszający szkodliwe działanie chemioterapeutyków przeciwprątkowych. Bezwzględnie należy przestrzegać regularnego stosowania przepisanych przez lekarza specyfików przeciwgruźliczych.